Adoptie en pleegzorg

Het is niet alle mama’s en papa’s gegeven om op de natuurlijke manier zwanger te geraken. Tegenwoordig zijn er heel wat medische technieken beschikbaar om de natuur een handje te helpen, maar soms kan zelfs de meest moderne vruchtbaarheidsbehandeling geen zoden aan de dijk brengen. Dan heb je als ouder de keuze om je daar bij neer te leggen dan wel de zorg voor het kind van iemand anders opnemen: adoptie en pleegzorg.

Verschil

Bij adoptie worden jullie voor de wet beschouwd als de ouders van het kind dat je adopteert. Je bent dan verplicht om voor het kind te zorgen tot het op eigen benen kan staan. Je verwerft bij een adoptie ook de rechten die andere ouders hebben vanaf de geboorte van hun kind.
Pleegzorg betekent dat je voor een tijdje de zorg voor een kind van iemand anders op je neemt, omdat dat kind om allerlei redenen niet bij zijn eigen gezin kan of mag wonen. Je oefent (tijdelijk) het ouderlijk gezag uit, maar je wordt uiteraard niet officieel erkend als ouder. Om die reden gaan we in dit artikel dan ook enkel in op adoptie.

Adoptie procedure

Aan kind adoptie gaat een lange en zware procedure vooraf. Het loont om even stil te staan bij de vraag of je voldoende gemotiveerd bent om deze aan te vangen. Besef vooraf dat jij en je partner en jullie gezinsleven zeer minutieus gescreend zullen worden. Jullie leven wordt als het ware binnenstebuiten gekeerd.

Traditioneel zitten er in zo’n procedure een aantal vaste stappen: een voorbereidend gesprek, een maatschappelijk onderzoek, een matching, een vonnis en nabegeleiding. Vooral de stappen die voorafgaan aan de matching, de eigenlijk koppeling van (een) ouder(s) aan een kind, wordt door veel adoptieouders omschreven als erg zwaar.

Een adoptie gebeurt altijd onder toezicht van de Gemeenschap waartoe men behoort. De feitelijke procedure wordt gevoerd door een erkende adoptiedienst.  Wie zelfstandig een kind wil adopteren – dus zonder erkende adoptiedienst – wordt gecontroleerd door Kind en Gezin.

Soorten

Er zijn verschillende soorten adopties mogelijk. Je kan een kind uit binnen- of buitenland adopteren, gaande van baby’s en erg jonge kinderen tot tieners en zelfs volwassenen. Je kan de kinderen van je partner waarvan je niet de biologische ouder bent, ook adopteren.

Voorwaarden adoptie

Wie een kind wil adopteren, moet minstens 25 jaar zijn en ook minstens 15 jaar ouder zijn dan het kind dat hij adopteert. In geval van adoptie van kinderen van een partner, worden deze grenzen respectievelijk 18 en 10 jaar. Verder moet een rechter uitmaken of je over de nodige sociale en psychologische eigenschappen beschikt. Ten slotte moeten de wettelijk ouders – voor zover die nog leven – toestemming geven voor de adoptie. Is het geadopteerd kind ouder dan twaalf, dan heb je ook zijn of haar toestemming nodig.

In België is adoptie toegestaan voor alleenstaanden, gehuwden en samenwonenden (die geen familieband hebben). Deze laatsten moeten voor de adoptie wel minstens drie jaar samenwonen. Zowel heteroseksuele als homoseksuele koppels kunnen een kind adopteren.