11 weken zwanger

Wat gebeurt als je rond de 11 weken zwanger bent? In zwanger week 11 past je baby ongeveer in je handpalm.  Zijn vingertjes en teentjes zijn volledig los van elkaar en hij kan zijn handjes openen en sluiten.  De botten in zijn kleine lijfje worden stilaan hard, en de tandjes vormen zich onder het tandvlees.

Binnen een drietal weken zal je baby ongeveer dubbel zo groot zijn.  Hij heeft dus een ware groeispurt voor de boeg.  Zijn hoofdje blijft nog wel even erg groot in verhouding tot de rest van zijn lijfje.

Baby’s middenrif is volledig gevormd in de elfde week.  Soms heeft hij zelfs de hik, al kan mama dat nu nog niet voelen.  Later in de zwangerschap zal ze dat wel kunnen. Stilaan beginnen de geslachtsorganen zich zichtbaar te ontwikkelen.  Een arts of verloskundige met een geoefend oog, kan op elf weken al vaststellen of je mama wordt van een zoontje of een dochtertje.

Elke baby is een uniek wezentje, dat zich op een unieke manier ontwikkelt.  Wat hier beschreven wordt, geeft een beeld van hoe de ontwikkeling van de ‘gemiddelde’ baby verloopt.

Ontwikkeling van je lichaam als je 11 weken zwanger bent?

De meeste zwangere mama’s hebben stilaan minder last van zwangerschapsmisselijkheid.  Ook de vermoeidheid ebt stilaan weg en je krijgt opnieuw wat meer energie.  Onder invloed van je hormoonhuishouding zijn je spieren meer ontspannen, wat dan weer kan leiden tot constipatie (door een vertraagde spijsvertering) en maagzuur (doordat de klep tussen maag en slokdarm minder gespannen is).

Doordat de meeste mama’s zich minder misselijk voelen, neemt ook hun eetlust opnieuw toe.  Daardoor zien de meeste zwangere vrouwen rond deze tijd een duidelijke gewichtstoename, ongeveer één kilo per twee weken.  Blijf echter bewust kiezen voor gezonde voeding.  Alle kilootjes die je nu bijkomt, moeten er immers over enkele maanden weer af.  Het is dus aangewezen om je gewichtstoename onder controle te houden.

De baarmoeder vult nu ongeveer het hele bekken van mama, en komt lichtjes boven haar schaambeen uit.  Misschien is je buikje al duidelijk zichtbaar voor anderen, misschien ook niet.  Mama’s die er nog niet zwanger uitzien, vinden dat vaak jammer.  Troost jezelf met de gedachte dat je nog even in je gewone kleren past, iets waar je over enkele maanden reikhalzend naar uit zal kijken.

Veel toekomstige mama’s merken dat tijdens de zwangerschap hun haar en nagels sneller groeien dan anders.  Dat heeft opnieuw te maken met je hormoonproductie.  Je verliest ook minder haar dan normaal, waardoor je haar volumineuzer lijkt.  Sommige mama’s klagen wel over weerbarstig haar.  Meer vervelende ongemakken, zoals hoofdpijn en stemmingswisselingen, houden nog even aan.  Geen nood, het eerste trimester zit er bijna op.  De meeste zwangerschapskwaaltjes waar je de voorbije weken last van had, zullen dan, net als de misselijkheid, stilaan afnemen.

Wil je na je bevallingsverlof opnieuw aan het werk, dan wordt het stilaan tijd om opvang te regelen voor je kleine spruit.  Je hebt keuze uit heel wat verschillende initiatieven voor kinderopvang.  Hiervoor verwijzen we naar het artikel over kinderopvang.  Ook mama’s die na hun bevalling een beroep willen doen op kraamhulp, kunnen daar rond deze tijd best regelingen voor treffen.  Meer info hierover vind je in het artikel over kraamhulp na de geboorte.

‘We hebben het alleen aan onze naaste familie en aan mijn beste vriendin verteld. We wachten nog een week of twee voor we het aan anderen vertellen, wat wel lastiger wordt omdat mijn buikje al te zien is.’ – Carlijn

 

Medische moeders zeggen:

Is geen lichaamsbeweging schadelijk voor de baby?

Erika, gynaecoloog en moeder van één kind.
Ik probeer niet zozeer uit te weiden over de risico’s van geen lichaamsbeweging, maar de positieve aspecten van lichaamsbeweging te benadrukken. Het is aangetoond dat lichaamsbeweging de duur van de weeën vermindert en de kans op een keizersnee verkleint. Niet dat geen lichaamsbeweging echt gevaarlijk is, maar het verhoogt licht het risico op langdurige weeën en een keizersnee. En te veel zitten verhoogt ook het risico op trombose.

Marijke, verloskundige en moeder van twee kinderen.
Lichaamsbeweging heeft zoveel voordelen voor jou en je baby, waarom zouden we dan praten over de nadelen om het niet te doen? Aangetoond is dat passende lichaamsbeweging de bloedstroom naar de placenta effectief verhoogt en voordelen biedt voor je baby. Het is een goede manier om je voor te bereiden op de weeënmarathon en kan je helpen effectiever met stress om te gaan.

Sanne, huisarts en moeder van drie kinderen.
Ik denk dat zwangere vrouwen in onze maatschappij zichzelf moeten zien als sterk en gezond in plaats van als zwak en belemmerd door hun groeiende baby. Voordat we zwanger raken, zouden we circa een uur per dag lichaamsbeweging moeten nemen. We weten dat ons lichaam baat heeft bij ten minste die hoeveelheid beweging. Hetzelfde geldt tijdens de zwangerschap; we moeten alleen onze lichaamsbeweging aanpassen aan de situatie. In het algemeen zijn kracht en uithoudingsvermogen tijdens de bevalling alleen maar gunstig.

Tip! Vermijd hete douches en baden, omdat ze je huid kunnen uitdrogen. Gebruik milde zepen en zorg ervoor dat je je goed afspoelt en je voorzichtig afdroogt. Smeer je vervolgens royaal in met vochtinbrengende crème, bij voorkeur ongeparfumeerd, omdat sommige parfumstoffen irritatie kunnen veroorzaken.

Drie vragen over: Veiligheid van zwangerschapsvoedsel

Je hebt waarschijnlijk allerlei waarschuwingen gehoord over gevaarlijk voedsel tijdens de zwangerschap. Hoewel het waar is dat sommige voedingsmiddelen een potentieel risico voor je baby inhouden, is de overgrote meerderheid veilig en is het risico van een zwangerschapscomplicatie als gevolg van voedsel vrij gering. Hier is een vuistregel over voedselveiligheid zodat je verstandige keuzes kunt doen zonder onnodige zorgen.

Welke voedingsmiddelen moet ik vermijden tijdens de zwangerschap?

Het grootste probleem tijdens de zwangerschap wordt gevormd door vis en schaaldieren, maar je hoeft ze tijdens de zwangerschap niet allemaal te laten staan — alleen bepaalde soorten leveren problemen op. Rauwe vis zoals sushi, of rauwe schaaldieren zoals oesters, kunnen bacteriën bevatten die schadelijk zijn voor je baby. Daarnaast kunnen sommige vissoorten kwik bevatten, een metaal waarvan aangenomen wordt dat het in hoge doses schadelijk is voor de groeiende hersenen van foetussen en jonge kinderen. Om die reden wordt zwangere vrouwen aangeraden om niet al te vaak vis te eten, en bijvoorbeeld per week hooguit één portie tonijn te nemen (circa 150 gram).

Tot andere voedingsmiddelen om voorzichtig mee te zijn behoren niet-gepasteuriseerde melk en zachte kazen, paté, rauw of ongaar vlees en kip, vleeswaren en voedingsmiddelen die rauwe eieren bevatten (dressing van caesarsalade, hollandaisesaus, cakebeslag), omdat ze schadelijke bacteriën kunnen bevatten.

Welke dranken moet ik vermijden?

Alcohol is de grootste boosdoener tijdens de zwangerschap. Het gaat via je bloedsomloop razendsnel naar het lichaam van je baby en zelfs de effecten van één glas per dag kunnen al verwoestend zijn. Er is geen bekende veilige hoeveelheid tijdens de zwangerschap, dus is het ‘t beste om alcohol maar helemaal te vermijden. Andere dranken die taboe zijn, zijn niet-gepasteuriseerde melk en zuiveldranken, en eierdranken. Er is een klein risico dat deze dranken e.coli of andere bacteriën bevatten die jou en je baby zouden kunnen schaden.

Hoewel je waarschijnlijk gehoord hebt dat tijdens de zwangerschap ook koffie op de zwarte lijst staat, mag dat gerust, mits met mate. Na jaren van discussie geloven de meeste onderzoekers inmiddels dat, hoewel cafeïne door de placenta gaat, bescheiden hoeveelheden (minder dan 300 milligram per dag) niet schadelijk zijn voor je baby. Dat is ongeveer wat je binnenkrijgt bij twee à drie koppen koffie per dag.

Hoe kan ik mezelf beschermen tegen voedselvergiftiging?

• Was al je fruit en groenten zorgvuldig.
• Braad al je vlees en kip totdat het gaar is (niet roze van binnen). Gebruik een vleesthermometer: het bereiden van voedsel bij 70 °C doodt de meeste bacteriën.
• Was bij het bereiden van het eten regelmatig je handen en zorg dat je elk oppervlak dat in contact is geweest met rauw vlees of rauwe eieren regelmatig schoonmaakt alvorens het nogmaals te gebruiken.
• Laat etensresten niet meer dan twee uur staan en doe ze in ondiepe koelkastdozen zodat ze snel afkoelen.
• Zorg dat je koelkast is ingesteld tussen 1,5 en 4,5 °C en je vriezer op –18 °C om te voorkomen dat gekoelde of bevroren producten bederven.