12 weken zwanger

Je bent nu 12 weken zwanger!  Je baby is nu ongeveer zo groot als een kiwi. Zijn hersentjes ontwikkelen zich in week 12 in sneltempo. Daardoor kan hij vanaf deze week pijn gewaarworden.

Dat lijkt misschien niet zo leuk, maar het is wel erg belangrijk.  Stel je maar eens voor dat je geen pijn zou voelen.  Je zou niet eens weten dat iets mis is met je lichaam, laat staan naar de dokter gaan.  Het kunnen voelen van pijn is dus een belangrijke stap in de ontwikkeling van je baby.

Vanaf dat je 12 weken zwanger bent kan je kleintje ook zijn mondje open- en dichtdoen.  Dat betekent dat hij soms geeuwt, kleine hoeveelheden vruchtwater doorslikt of zelfs op zijn duimpje zuigt in mama’s buik!  Zijn gezichtje begint er steeds menselijker uit te zien.  Zijn oogjes staan nu immers vooraan in plaats van aan de zijkant van zijn hoofdje. De niertjes beginnen ook te werken, zodat je baby urine kan produceren.  Inderdaad, af en toe doet hij zelfs een klein plasje in de buik van mama.  Ook zijn hartje klopt nog altijd razend snel, ongeveer twee keer zo snel als dat van mama.

 

De navelstreng is intussen voldoende ontwikkeld om haar rol te vervullen.  De komende maanden zal zij instaan voor de aanvoer van zuurstof en voedingsstoffen van mama naar baby en voor de afvoer van afvalstoffen in de omgekeerde richting.

Elke baby is een uniek wezentje, dat zich op een unieke manier ontwikkelt.  Wat hier beschreven wordt, geeft een beeld van hoe de ontwikkeling van de ‘gemiddelde’ baby verloopt.

‘Het grootste deel van mijn ongemakken is verminderd, en mijn buik is nog niet te zien. Soms denk ik dat het niet echt is. Het is net alsof ik gewoon een menstruatie heb overgeslagen en de zwangerschapstest en alle bloed- en urineonderzoeken bij de dokter gewoon  toevalstreffers waren.’ – Nikki

Wat gebeurt er met mama’s lichaam in bij 12 weken zwanger?

Je baarmoeder komt nu stilaan boven je schaambeen uit, waardoor je arts of verloskundige haar kan voelen.  Alle mama’s beginnen nu toch stilaan een buikje te krijgen en gewone kleding begint nu echt wel te knellen.

Veel zwangere mama’s vinden deze week het ideale moment om hun omgeving te laten weten er een kindje op komst is.  Vanaf week 12 is de kans dat er nog iets fout gaat immers aanzienlijk kleiner.

Het eerste trimester van je zwangerschap zit er bijna op, en vervelende kwaaltjes, zoals vermoeidheid en misselijkheid, beginnen stilaan te verminderen of zelfs te verdwijnen.  Helaas krijg je er een aantal andere voor in de plaats.

Tijdens zwanger week 12 klagen veel toekomstige mama’s over brandend maagzuur.  Dit is een gevolg van de productie van het hormoon progesteron, dat je spieren ontspant.  Hierdoor sluit de klep tussen de maag en de slokdarm de maagopening naar boven niet goed af.  Wanneer spijsverteringssappen in de slokdarm terechtkomen, geeft dat een branderig gevoel.

Ook je huid ondervindt de gevolgen van je zwangerschap.  Sommige zwangere mama’s hebben last van een vette huid met puistjes of acne.  Plaatsen waar de huid van nature donkerder is, zoals je tepels of eventuele sproetjes, worden nog wat donkerder.  Veel toekomstige mama’s zien ook het beruchte ‘zwangerschapsmasker’ verschijnen: onregelmatige bruinachtige vlekken op je voorhoofd, je kin, je wangen of je slapen.  Onder invloed van zonlicht verdonkeren deze vlekken, dus bescherm je huid goed wanneer je in de zon zit.

Tip! Laat ‘jouw tijd’ niet verstoren door een telefoontje. In plaats van de afstandsbediening te pakken en op pauze te drukken, kun je ook voor je begint de bel van je telefoon uitzetten.

Medische moeders zeggen

Adviseer je weleens alternatieve geneeswijzen?

Erika, gynaecoloog en moeder van één kind.
Ik ben van mening dat acupunctuur een goed hulpmiddel kan zijn bij veel zwangerschapsproblemen en ik raad het vaak aan — maar het kan wel duur zijn. In het algemeen adviseer ik geen kruiden omdat er voor kruidengeneesmiddelen geen goede regelgeving is en ze onvoldoende worden getest; er zijn echter enkele middelen, zoals gember tegen misselijkheid, die zowel veilig als effectief kunnen zijn.

Marijke, verloskundige en moeder van twee kinderen.
Ja, ik raad vaak alternatieve geneeswijzen aan. Tot mijn favorieten behoren thee van frambozenblad tegen misselijkheid (het kan mogelijk ook de weeën efficiënter doen verlopen), kamillethee voor ontspanning en een goede nachtrust, gemberthee en pepermuntthee of –druppels tegen maagproblemen en misselijkheid. Ik raad ook aan om aan yoga en progressieve relaxatie te doen, en warme baden en douches te nemen zowel tegen gewone pijnen en pijntjes als ter verlichting van de weeën.

Sanne, huisarts en moeder van drie kinderen.
Ik geloof dat onder alle omstandigheden alle veilige, effectieve en redelijke geneeswijzen moeten worden overwogen. Dit is een opwindende tijd in de geneeskunde, omdat er steeds meer wordt besloten op basis van bewijsmateriaal en er steeds meer bewijsmateriaal is dat pleit voor alternatieve geneeswijzen, waardoor artsen en patiënten meer keuzes hebben. Het vaakst gebruik ik alternatieve geneeswijzen voor pijnbestrijding bij de bevalling. Ik gebruik graag watertherapie, meditatie, houdingswisselingen, aromatherapie en muziek om de pijn te verzachten. Praat met je arts of verloskundige over de alternatieve geneeswijzen die je zou willen.

Meer informatie over vruchtwaterpunctie

Moet je een vruchtwaterpunctie laten doen?

Vruchtwaterpunctie is een prenatale test die rond 16 weken wordt uitgevoerd. Deze test is meer dan 99 procent nauwkeurig bij het vaststellen van aandoeningen in je zich ontwikkelende baby, zoals het syndroom van Down en vrijwel alle andere chromosoomafwijkingen. Het kan ook enkele honderden andere erfelijke aandoeningen opsporen, zoals cystische fibrose, sikkelanemie, en de ziekte van Tay-Sach, evenals open neuralebuisdefecten (zoals spina bifida en anencefalie). Maar je moet wel je wens om meer over de gezondheid van je baby te weten afwegen tegen het kleine risico (van 1 op 200 tot 1 op 400) dat de test een miskraam tot gevolg heeft.
Factoren om te overwegen:

1. Ben je op je uitrekendatum 35 jaar of ouder? Het risico op een kind met een chromosoomdefect is groter als je ouder bent.
2. Had je een positief (abnormaal) resultaat bij een erfelijkheidsonderzoek? Als de resultaten van een multiple-markertest of een echo erop wijzen dat je een verhoogd risico hebt op een erfelijke aandoening, kan een vruchtwaterpunctie je zekerheid bieden of er iets mis is met je baby.
3. Ben je eerder zwanger geweest van een kind met een geboorteafwijking? Hebben jij of je partner een chromosoomafwijking of een erfelijke ziekte, of zijn jullie beide dragers van een erfelijke ziekte zoals cystische fibrose of sikkelanemie? Heeft een van jullie een medische familiegeschiedenis waardoor je kind een grotere kans heeft op een erfelijke aandoening? Een vruchtwaterpunctie kan je rust geven omdat de uitslag ervan voor de overgrote meerderheid van de vrouwen goed nieuws betekent.

Wat zou jij doen als de resultaten afwijkend zouden blijken?

Sommige vrouwen kiezen ervoor om de zwangerschap te beëindigen, terwijl andere het kind willen houden. Maar zelfs als je zeker weet dat je je zwangerschap nooit zou willen beëindigen ongeacht wat er uit de vruchtwaterpunctie naar voren zou komen, kan de wetenschap dat je baby misschien speciale zorg nodig heeft, jou en het medische team de tijd geven om voorbereidingen te treffen voor de nog komende problemen. En enkele problemen, zoals de skelet- en spierziekte MMA (metritis mastitis agalactia), kunnen na vaststelling ook in de baarmoeder worden behandeld. Echter, als je van plan bent om je zwangerschap voort te zetten ongeacht de resultaten, wil je misschien jezelf niet blootstellen aan het verhoogde (zij het kleine) risico van een miskraam dat een vruchtwaterpunctie met zich meebrengt.

Als je besluit dat je een vruchtwaterpunctie wil, moet je erop rekenen dat het hele proces circa 30 minuten in beslag neemt (het afnemen van de vloeistof duurt nog geen 30 seconden). Een arts of een technicus zoekt met behulp van een echo naar een zakje met vruchtwater op een veilige afstand van zowel de baby als de placenta. Dan, voortdurend geleid door de echo, steekt de arts een lange dunne holle naald door je buik en baarmoederwand om een beetje vruchtwater op te zuigen. Tijdens het proces kun je krampen, kneepjes of druk voelen. De hoeveelheid ongemak varieert van vrouw tot vrouw, en zelfs van zwangerschap tot zwangerschap.

Een vruchtwaterpunctie is de nauwkeurigste manier om geboorteafwijkingen zoals het syndroom van Down vast te stellen, maar zou in zeldzame gevallen tot een miskraam kunnen leiden. Heb je er al een laten doen of ben je het nog van plan?